Co się dzieje, gdy dziecko rodzi się zbyt wcześnie? Jakie są przyczyny i następstwa bycia wcześniakiem? W jaki sposób wygląda opieka nad dzieckiem przedwcześnie urodzonym?

Wcześniakiem nazwiemy dziecko, które przyjdzie na świat przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży. Urodzenie się przed 32 tygodniem określane jest jako skrajne wcześniactwo. Bardzo skrajnym wcześniakiem będzie  natomiast  dziecko, które urodziło się pomiędzy 22 a 28 tygodniem ciąży.

Jest to zatem różnorodna grupa dzieci – począwszy od tych, które mają znaczne trudności z przeżyciem, do tych które rodzą się blisko wyznaczonego terminu.

Do najczęściej zaliczanych przyczyn wcześniactwa wymienia się takie czynniki jak: zakażenia, choroby przebyte przez matkę dziecka, wady/choroby macicy, cukrzyca, patologia łożyska, krwawienia w ciąży, stres, nadmierny wysiłek fizyczny, używki (papierosy/alkohol/narkotyki), nadwaga lub otyłość ciężarnej, nieodpowiednio prowadzona dieta, styl życia czy też wiek matki.

Rokowania oraz obraz dziecka urodzonego przedwcześnie zależy między innymi od długości przedwcześnie zakończonej ciąży (bardzo skrajne wcześniactwo, skrajne wcześniactwo, późne wcześniactwo) masy  urodzeniowej (mała masa ciała, bardzo mała masa ciała, skrajnie mała masa ciała) a także stopnia niedojrzałości poszczególnych narządów.

Rozwój dzieci urodzonych przedwcześnie nie przebiega w jednoznaczny sposób, jednak do najczęściej zaliczanych powikłań zalicza się:
  • zaburzenia oddychania,
  • zaburzenia krążenia,
  • wady serca,
  • powikłania infekcyjne (między innymi: zapalenie płuc, martwicze zapalenie jelit),
  • niedociśnienie,
  • zaburzenia termoregulacji,
  • zaburzenia metabolizmu.

Powikłania wcześniactwa mogą również doprowadzić do opóźnionego rozwoju umysłowego i psychomotorycznego. Ponadto u wcześniaków ryzyko mózgowego porażenia dziecięcego jest 40-krotnie wyższe niż u dzieci donoszonych. Najnowsze badania pokazują, że wyjątkowo niska waga urodzeniowa zwiększa ryzyko zaburzeń psychicznych w dzieciństwie. Bardziej prawdopodobne jest również, że u wcześniaków po kilku latach zdiagnozowane zostanie ADHD. Podobne zagrożenia występowały u nastolatków. Natomiast u osób dorosłych urodzonych z niską masą urodzeniową częściej występowały zaburzenia lękowe, depresja i nieśmiałość. Gorzej radziły sobie one także z relacjami społecznym.

Oczywiście wcześniaki mają szansę na zdrowe życie i prawidłowy rozwój. Wszystko zależy od indywidualnego przypadku oraz uzyskanego specjalistycznego wsparcia, w tym psychologicznego w trakcie ciąży jak i po urodzeniu dziecka.

W przypadku, gdy lekarz stwierdzi zagrożenie urodzenia dziecka porodem przedwczesnym koniecznością może okazać się przebywanie przyszłej mamy w szpitalu specjalistycznym. Tak zwany „transport w macicy” – może zwiększyć szanse na uniknięcie powikłań. Leczenie dziecka po urodzeniu zależne jest od rodzaju i stopnia powikłań. Proces rozwoju dziecka przedwcześnie urodzonego powinien być monitorowany przynajmniej do 3-4 roku życia,  a optymalnie do około 8-9 roku życia. Przydatne może okazać się również wsparcie psychologiczne udzielane rodzicom dziecka.

 17 listopada przypada Światowy Dzień Wcześniaka.

Symbolem obchodów Światowego Dnia Wcześniaka jest kolor fioletowy oraz tzw. socks line, czyli wizerunek 10 skarpetek, z których jedna jest znacząco mniejsza. Jest to symbol jednego na dziesięcioro dzieci urodzonych  przedwcześnie.

Psychologia dzieci i młodzieży

Kołdra sensoryczna- dla kogo i po co?

Kołdra sensorycznaAutor: mgr Anna Borucka Kołdra sensoryczna – inaczej nazywana jest kołdrą obciążeniową. Jak sama nazwa wskazuje, posiada obciążające wypełnienie, które powoduje 'docisk’ na ciało

Czytaj więcej »