Stres jest obecny w życiu każdego człowieka. Jego przyczyny mogą być różne w zależności od prowadzonego stylu życia. Może go powodować sytuacja materialna, rodzinna czy sytuacje związane z pracą. Mogłoby się wydawać, że stres jest wyłącznie obciążeniem dla nas w codziennym funkcjonowaniu, jednak w niektórych przypadkach może to być błędne myślenie.

Ewolucja stresu

Ewolucyjnie stres miał za zadanie uruchomienie reakcji walcz lub uciekaj. Dzięki niemu zwierzęta i ludzie radzili sobie w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia. W reakcji stresowej do organizmu wyrzucana jest adrenalina i noradrenalina. Uwalniają się również rezerwy glukozy i wolnych kwasów tłuszczowych do krwioobiegu w celu odżywienia mięśni, aby zapewnić organizmowi paliwo do szybkiej reakcji. Dziś możemy wykorzystać stres w taki sam sposób – do szybkiego poradzenia sobie z problemem. W dawnych czasach, kiedy nasi przodkowie doświadczając stresu, walczyli lub uciekali, spalali oni dodatkowe zasoby energetyczne, które pojawiły się w organizmie. Jednak jeśli nie zostaną one spalone, to jego nadmiar krąży po organizmie. Często tak dzieje się w obecnych czasach, gdzie przy rekcji stresowej nie wykorzystujemy uwolnionego „paliwa” do fizycznego działania. Powoduje to odkładanie się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych i może prowadzić do powstawania zatorów, czyli między innymi zawałów serca lub udarów mózgu.

Jak stres wpływa na nasz organizm?

Gdy poziom stresu jest podwyższony, nasze zmysły są bardziej wrażliwe. Węch, wzrok, słuch i dotyk wyostrzają się, dając nam możliwość szybszej reakcji i lepszego odbierania bodźców. Jednak jeśli stres utrzymuje się długotrwale, to wyostrzone zmysły zaczynają nam przeszkadzać. Przesadnie odbieramy hałas, dźwięki z telewizora nas irytują, winda hałasuje bardziej niż zwykle, koszula nieprzyjemnie ociera się o ciało. Jesteśmy spięci, nie radzimy sobie z problemami dnia codziennego.
Spowodowane to jest zbyt długim utrzymywaniem się wysokiego poziomu adrenaliny i noradrenaliny. W związku z wydzielaniem hormonów, mózg jest mniej wrażliwy na leptynę, która uwalniania jest w momencie wystąpienia uczucia sytości. Dlatego niektórzy mówią, że zajadają stres. Dodatkowo kortyzol, który nazywany jest hormonem stresu, przy długotrwałym działaniu obniża odporność organizmu. Skutkuje to często sytuacjami, gdy po zakończonym zadaniu powodującym u nas stres, zaczynamy chorować. Jesteśmy wtedy podatni na przeziębienia i infekcje. Przedłużająca się reakcja stresowa wpływa bezpośrednio na nasz organizm. Zaburza ona florę bakteryjną jelita grubego co skutkuję spadkiem odporności. Ponadto może powodować choroby jelit objawiające się zaburzeniami wydzielania. W związku z gotowością organizmu do walki lub ucieczki, w organizmie podnosi się poziom glukozy, co z czasem powoduje wzrost wydzielania insuliny. Dodatkowo wzrost ciśnienia tętniczego krwi oraz wyższy poziom cholesterolu. Bezpośrednio może to prowadzić do przewlekłego nadciśnienia i otyłości co zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych schorzeń jak cukrzyca, zawał serca czy udar mózgu.

Jak walczyć ze stresem?

Każdy z nas może mieć swoje sposoby na radzenie sobie ze stresem. Można pomagać sobie poprzez aromaterapię, masaż lub ulubioną muzykę. Również L-teanina zawarta w zielonej herbacie zmniejsza reakcje na stres. Nazywanie negatywnych odczuć prowadzi do zmniejszenia aktywności ciała migdałowatego odpowiedzialnego za stres. Więc nawet rozmowa z samym sobą pomaga w obniżeniu napięcia. Ponadto bardzo dobre efekty w walce z przedłużającym się napięciem daje trening relaksacyjny Schultza. Pozwala się on odprężyć, jednak aby tego dokonać potrzebne jest spokojne otoczenie i możliwość przyjęcia jak najwygodniejszej pozycji.
Dlatego jest to metoda raczej stosowana w zaciszu domowym. Ale są to metody wykorzystywane w momencie, gdy stres już wystąpił, i być może jego poziom jest wyższy niż powinien. Dlatego też dobrą metodą jest konsultacja z psychologiem w celu zinterpretowania własnych przeżyć i dążenia do zrozumienia własnego ciała oraz umysłu. Warto pracować nad wartościowaniem przeżyć i bodźców płynących z doświadczania dnia codziennego. Możliwe, że nasz stres lub nawet strach nie powinny być obecne w danej sytuacji. Często przemyślenie i zaplanowanie sposobu działania daje możliwość ułożenia planu na poradzenie sobie z problemem, a mając już rozwiązanie, poziom stresu się zmniejsza. Systematyczna praca nad sobą daje dobre efekty w stawianiu czoła codziennym stresorom.

Autor: mgr Kamil Rudnicki

Psychologia dzieci i młodzieży

Adaptacja dziecka do przedszkola

Adaptacja dziecka do przedszkolaAutor: mgr Anna Borucka Pierwszy miesiąc przebywania Waszego dziecka w nowym środowisku. Rozpoczął się proces budowania relacji zarówno z opiekunami jak i

Czytaj więcej »