psycholog psychoterapeuta
Logowanie
Zaloguj
Autyzm - czy dotyczy mojego dziecka?
Autor: mgr Anna Borucka

2 kwietnia - Światowy Dzień Świadomości Autyzmu

Czym jest autyzm?

Termin autyzm (z języka greckiego autos – sam) został wprowadzony już w 1911 roku przez E. Bleurera jako jeden z osiowych objawów schizofrenii. Definiował on autyzm, jako zamknięcie się we własnym świecie i rozluźnienie dyscypliny logicznego myślenia.

W roku 1943 austriacki pediatra Leo Kanner, jako pierwszy wprowadził autyzm do osobnej kategorii diagnostycznej. Wyodrębnił pięć charakterystycznych cech, które nazwał  autyzmem wczesnodziecięcym. Były to:
  1. Niezdolność do nawiązywania więzi oraz interakcji z ludźmi występująca od początku życia;
  2. Niezdolność do porozumienia się z innymi za pomocą języka;
  3. Obsesja na punkcie niezmienności otoczenia i opór przed zmianami;
  4. Zaabsorbowanie rzeczami, przedmiotami, a nie ludźmi;
  5. Sporadyczne wykazywanie sporych możliwości intelektualnych.

Joanna Kruk – Lasocka ujmuje natomiast istotę autyzmu jako: „[…] zespół poważnych zaburzeń rozwojowych dziecka manifestujących się do 30 miesiąca życia, związanych  z wrodzonymi dysfunkcjami układu nerwowego.” Autorka uzupełnia definicję o przyjętą powszechnie tzw. triadę zaburzeń, czyli:
  1. Zaburzenie więzi międzyludzkich przejawiające się niewystarczającą świadomością egzystencji czy uczuć innych ludzi, trudnością naśladowania innych, wchodzenia z nimi w kontakty i więzi oraz rozumienia konwencji w interakcjach społecznych.
  2. Zaburzenie komunikacji i fantazji sprowadzające się do: braku porozumiewania się werbalnego i pozawerbalnego, trudności w odgrywaniu ról i zabaw fikcyjno – iluzyjnych, upośledzenia zdolności inicjowania i podtrzymywania rozmowy.
  3. Ograniczony repertuar aktywności i zainteresowań wyrażający się stereotypami ruchowymi, uporczywym zajmowaniem się tymi samymi przedmiotami czy sprawami, zawężeniem zainteresowań i przejawami niepokoju przy nieznacznych już zmianach w otoczeniu.

Osoby dotknięte autyzmem mogą mieć trudności w zakresie funkcjonowania w różnych obszarach rozwoju. Przyczyn autyzmu nie da się wyjaśnić żadnym pojedynczym defektem mózgu. Obecnie uważa się, że autyzm to zaburzenie neurobiologiczne, jednak pomimo wielu badań wciąż dysponujemy tylko częściowym wyjaśnieniem tego zaburzenia.

Pierwsze symptomy autyzmu pojawiają się bardzo wcześnie, często już u kilku – kilkunastomiesięcznych niemowląt, jednak sama diagnoza zazwyczaj stawiana jest około 3 roku życia lub później.

Z punktu widzenia terapeutycznego istotna jest obserwacja rozwoju dziecka już od pierwszych tygodni życia.

Co może zaniepokoić- czyli objawy autyzmu?

Według literatury do dominujących niepokojących symptomów zalicza się:
  • brak zdolności do naprzemiennego uczestnictwa w interakcjach oraz ograniczone zdolności inicjowania i podtrzymywania interakcji (przed 6 miesiącem życia);
  • brak reakcji na komunikaty kierowane przez rodzica do dziecka (przed 6 miesiącem życia);
  • brak reagowania uśmiechem w sytuacjach społecznych i innych form okazywania radości (przed 6 miesiącem życia);
  • brak emocjonalnego dostrojenia, emocjonalnej synchronii, brak dostosowania mimiki do sytuacji (przed 6 miesiącem życia);
  • ubogi kontakt wzrokowy (około 6 miesiąca życia);
  • brak domagania się, by być branym na ręce i przytulanym ( po 6 miesiącu życia);
  • brak złożonych zachowań społecznych łączących spojrzenie, ekspresję mimiczną, ton głosu i gestykulację (po 6. miesiącu życia);
  • brak reakcji na własne imię (między 8 a 10 miesiącem życia);
  • brak wskazywania (między 8 a 12 miesiącem życia);
  • brak zainteresowania ludźmi, ignorowanie ich, krótki czas patrzenia na ludzi (około 1. roku życia);
  • brak podążania wzrokiem za osobą, przedmiotem (na przełomie 1 i 2 roku życia);
  • brak rozumienia gestów o znaczeniu społecznym, takich jak „pa, pa” (na przełomie 1 i 2 roku życia).

Jeśli niepokoi Cię zachowanie Twojego dziecka – warto jak najwcześniej zasięgnąć porady psychologa dziecięcego.

Anna Borucka – Psycholog  dziecięcy

Jestem psychologiem dziecięcym, terapeutą integracji sensorycznej (certyfikat PSTIS nr: 2308), wykładowcą akademickim, terapeutą osób ze spektrum autyzmu. Posiadam uprawnienia do pracy metodami w podejściu behawioralnym i rozwojowym.

Więcej o mnie

 

Literatura:

Bobkowicz – Lewartowska L., (2005)  „Autyzm dziecięcy, zagadnienia diagnozy i terapii”, s. 11, Kraków: Oficyna Wydawnicza Implus

Delacato C., (1995),  „Dziwne, niepojęte. Autystyczne dziecko”, s. 30, Warszawa: SYNAPSIS

Maciarz A., M. Biadasiewicz, (2000),  „Dziecko autystyczne z zespołem Aspergera”, s. 11, Kraków: Oficyna Wydawnicza Implus

Pisula E: „Autyzm. Przyczyny, symptomy, terapia. Wydawnictwo Harmonia”, Gdańsk 2010.

Winczura B. Wczesne rozpoznawanie autyzmu u małych dzieci – sygnały ostrzegawcze dla diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu. Psychiatr Psychol Klin 2019, 19 (2), p. 216–225.

dojrzałość szkolna dziecka
Psychologia dzieci i młodzieży

Dojrzałość szkolna

Dojrzałość szkolnaAutor: Anna Strachota Podjęcie obowiązku szkolnego to początek nowego etapu w życiu każdego dziecka. Jednak, aby mogło ono sprostać wymaganiom szkolnym i nabywać kolejne

Czytaj więcej »
24 czerwca, 2020